Jak dostarczyć towar do Anglii? Transport drogowy do Anglii bez tajemnic

Jak dostarczyć towar do Anglii?

Pierwszy odcinek nowej serii praktycznych poradników „Praktycznie To Tylko Transport“ opisuje jak skutecznie wykonać transport drogowy do Anglii towarów na zasadach obowiązujących po wystąpieniu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Z końcem roku 2020 mało kto wiedział jak to będzie wyglądało w praktyce. Wg danych Bank of England jedynie ok. 6% firm w Wielkiej Brytanii było w pełni przygotowanych na brexit. Po opuszczeniu przez UK wspólnego rynku doszło wiele dodatkowych formalności zaczynając od certyfikatów pochodzenia oraz zdrowotnych, poprzez nowe przepisy prawne oraz podatkowe (w tym rozliczanie VAT oraz obowiązkowa odprawa celna towaru), a na zwykłej, upierdliwej papierologii kończąc.

Wielu przewoźników wykonuje usługowy transport drogowy do Norwegii czy Szwajcarii gdzie za każdym razem konieczne jest dokonanie odprawy celnej. Podobnie sytuacja wygląda na kierunkach wschodnich takich jak Rosja, Ukraina czy choćby Turcja. Jednak nawet gdy zsumujemy wolumen towarów eksportowanych transportem drogowym do tych wszystkich krajów, będzie niższy od poziomu eksportu do Wielkiej Brytanii. Spójrzmy na nieco danych ekonomicznych, aby osoby mniej zaznajomione z tematyką transportu drogowego mogły ocenić z czym się mierzymy:

Wg danych GUS za rok 2019:

• eksport towarów z PL do UK osiągnął wartość 60 717,5 mln PLN – tj. 6% całości eksportu z PL.
• import towarów do PL z UK osiągnął wartość 22 835,4 mln PLN – tj. 2,3% całości importu do PL.

Są to astronomiczne kwoty, przynajmniej dla mnie. Powyższe dane świadczą o tym jak dużych rozmiarów jest rynek transportu drogowego do Anglii z Polski. Rodzime firmy zdominowały europejski rynek transportu drogowego, a wiele z nich wyspecjalizowało się w transporcie towaru do Wielkiej Brytanii. Podobnie wiele spedycji przez lata stworzyło wiele, najczęściej owocnych, relacji z brytyjskimi firmami.

Skoro określiliśmy już nasze „pole bitwy”, najwyższy czas wrócić do meritum, czyli jak dostarczyć towar do Anglii?

 

Odpowiednie przygotowanie środka transportu

Dla osób pracujących w transporcie część rzeczy może wydać się oczywista niemniej zależy mi na kompleksowym przedstawieniu obecnych realiów, więc przedstawię je po kolei:

• Wspólnotowa Licencja Transportowa – kopia. Dotyczy transportu pojazdami powyżej 3,5T DMC (Dopuszczalna masa całkowita)
• Zielona Karta Ubezpieczenia pojazdu oraz ew. przyczepy/naczepy
• Numer EORI przewoźnika
• Dokumenty celne wymagane dla każdej formy przewozu towarów (Prenotyfikacja, CTC, ATA, TIR)
• System bezpieczeństwa dotyczący nielegalnych imigrantów: Brytyjska Służba Celna (Border Force) po brexicie otrzymała za zadanie zwracanie szczególnej uwagi na właściwe zabezpieczenie pojazdów. Jeśli służby celne wykryją nielegalnych imigrantów, to nałożyć grzywnę na firmę oraz kierowcę w kwocie 2 tys. GBP za każdego nielegalnego imigranta. Posiadanie skutecznego systemu bezpieczeństwa pojazdów jest koniecznością. W przypadku ujawnienia nielegalnych imigrantów jedyną deską ratunku która może obniżyć lub nawet doprowadzić do odstąpienia od wymierzenia grzywny przez organy celne.

Warto również mieć na uwadze, że dla pojazdów o DMC powyżej 7,5T opuszczających Wielką Brytanię przez port w Dover, a także przez Eurotunel, konieczne jest posiadanie zezwolenia KAP (Kent Acces Permit). Wbrew informacjom zawartym w niektórych serwisach internetowych, niniejsze pozwolenie nie jest potrzebne gdy wykonujecie transport drogowy do Anglii, a jedynie podczas eksportu z Wielkiej Brytanii.

 

Odpowiednie przygotowanie formalności celnych

Od momentu opuszczanie wspólnoty przez Wielką Brytanię dopuszczalne są cztery formy procedury celnej dla eksportu towarów do UK:

 

a) Prenotyfikacja

W tym przypadku należy wykonać następujące czynności:

• weryfikacja dopełnienia unijnych procedur wywozu towarów
• weryfikacja dopełnienia wymogów Wielkiej Brytanii w zakresie przewozu towarów
• sprawdzenie otrzymanej deklaracji celnej EX1: Czy posiada numer MRN / ewentualnie EORI jeśli deklarację zgłasza brytyjski importer
• po dostawie towaru odbiorca lub jego przedstawiciel (np. Agencja Celna) dokonuje „zamknięcia” deklaracji EX. Ma na to 6 miesięcy.

 

b) CTC – Wspólna procedura tranzytowa

W tym przypadku należy wykonać następujące czynności:

• otrzymać dokument TAD od nadawcy zawierający info, że przewóz towarów został zwolniony z procedury tranzytowej. Jeśli natomiast kierowca dostanie TAD lub numer LRN z informacją, że przewóz nie został zwolniony z procedury tranzytowej, to musi udać się do wskazanego Urzędu Celnego na terenie UE w celu przedstawienia towaru do kontroli
• po dotarciu do UK zastosowany zostanie proces odprawy we wskazanym Urzędzie Celnym. Można także skorzystać z serwisu do obsługi przewozu samochodami ciężarowymi GVMS.

 

c) ATA – Procedura Odprawy Czasowej

W tym przypadku należy wykonać następujące czynności:

• otrzymać od zleceniodawcy/klienta karnet ATA
• na granicy wyjścia z UE kierowca okazuje niniejszy karnet. Następnie musi on dopilnować aby podstemplowano go przez organy celne UE
• na granicy wejścia do UK należy postępować wg lokalnych procedur dotyczących okazania niniejszego karnetu

 

d) TIR – Transport International Routier (z fr.)

W tym przypadku należy wykonać następujące czynności:

• otrzymać od zleceniodawcy/klienta karnet TIR zgłoszony w systemie NCTS przez nabywcę towarów
• na granicy wyjścia z UE kierowca okazuje niniejszy karnet. Następnie musi on dopilnować aby podstemplowano go przez organy celne UE
• na granicy wejścia do UK należy postępować wg lokalnych procedur dotyczących okazania niniejszego karnetu
• po zakończeniu realizacji transportu zwrócić karnet TIR

 

Transport drogowy do Anglii w praktyce

Cała zabawa zaczyna się momencie gdy auto podstawia się na załadunek w miejscu wskazanym przez zleceniodawcę. Jeśli ładujecie towar na samochód ciężarowy, który będzie bezpośrednio jechać do Wielkiej Brytanii, to jego kierowca musi posiadać komplet dokumentów wskazanych w poprzednim punkcie. Ponieważ na towarze dokonywana będzie odprawa celna istotne jest aby ilość oraz waga towarów była tożsama z danymi zawartymi w liście przewozowym (CMR) oraz na fakturze. Rewizja towarów nie zdarza się zbyt często, ale w przypadku wykrycia nieścisłości można napotkać mniejsze lub większe problemy. Po wyjeździe z miejsca załadunku kierowca musi posiadać CMR oraz fakturę zawierającą: numer EORI, ilości towaru, ich wagę netto oraz brutto (tj. Wraz z opakowaniem, czyli np. Paletą EUR), a także cenę towarów. Faktura dołączana jest tylko na potrzeby ewentualnej kontroli celnej, a kierowca nie ma obowiązku okazywania jej na miejscu rozładunku, chyba że zleceniodawca tego sobie życzy.

Formalności celne mają na celu skuteczne zgłoszenie towaru na eksport

Dokonywane jest to przez agenta celnego. Aby tego dokonać po załadunku należy udać się do wskazanej przez załadowcę lub zleceniodawcę agencji celnej. Ewentualnie jeśli eksportowa odprawa celna dokonywana jest przez agenta celnego online, to wtedy należy udać się na wskazany Urząd Celny. Najlepiej gdy jest to Urząd, który mieści się najbliżej miejsca załadunku. Kierowca musi posiadać numer zgłoszenia celnego który należy wpisać na przepustce. Jeśli musicie przeprowadzić odprawę celną w innym miejscu, skonsultujcie się z agentem celnym ponieważ niektóre urzędy mogą stwarzać problemy. Od strony prawnej nie jest to zakazane, ale jak wiadomo w transporcie czas to pieniądz. Dla przykładu, Urząd Celny w Słubicach należy do dość elastycznych oraz jest czynny całą dobę. Jeśli wasze auto realizując transport drogowy do Anglii wyjeżdża z Polski autostradą A2, to możecie tam dokonać odprawy.

 

Prenotyfikacja – najbardziej funkcjonalna forma odprawy celnej

Zazwyczaj odprawa celna zajmuje od 30min do 2 godzin jednak zdarzają się też opóźnienia. Powodów może być wiele, niemniej najczęściej wynika to z błędów formalnych. Zdarza się też, że system celny napotyka problemy techniczne. Należy mieć na uwadze godziny otwarcia agencji oraz urzędów celnych ponieważ jedynie kilka z nich pracuje całą dobę. Istotny jest także czas potrzebny na dojazd do nich, zwłaszcza w przypadku dużych aglomeracji miejskich. Generalnie jeśli wasze auto wyjedzie z załadunku po godzinie 14tej, to szansa, że pojedziecie z towarem dalej tego samego dnia maleje z każdą minutą. Warto mieć to na uwadze podczas określania ETA. (Estimated Time Of Arrival)

Moim zdaniem wykonując transport drogowy do Anglii nie warto bawić się w żadną inną formę odprawy celnej niż Prenotyfikacja. Po Nowym Roku wielu eksporterów głowiło się w jaki sposób najskuteczniej odprawiać towar na eksport do UK po Brexit. Często szukali go metodą prób i błędów. Obecnie system odpraw celnych oparty o Prenotyfikację jest najbardziej funkcjonalny. Aczkolwiek jak każdy system, ten także nie jest w 100% niezawodny. Jeśli zależy wam aby odprawa celna przebiegła sprawnie warto trzymać się następujących reguł:

1. wskazać punkt wyjścia towaru z UE. Np. dla Callais jest to: FR620001
2. wskazać przewidywaną datę opuszczenia UE
3. najlepiej również wskazać auto lub zestaw na którym towar będzie opuszczać teren UE

Jeśli ten proces został wykonany właściwie, to podczas wyjścia z terenu UE oraz podaniu numerów MRN które otrzymano na deklaracji EX1, system NCTS automatycznie wyśle komunikat IE599. Jest to deklaracja, że towar opuścił granicę celną UE i jest to kluczowe do właściwego rozliczenia VAT.

Uwaga na zapisy w zleceniach!

Drobniejsze nieścisłości formalne da się wyjaśnić z organami podatkowymi, jednak coraz częściej pojawiają się w klauzulach zleceń transportowych warunki dotyczące właściwego wykonania procedury celnej. Czytając warunki zlecenia transportowego możemy natrafić na zapisy, że w przypadku gdy niewłaściwie wykonamy czynności celne zleceniodawca będzie mógł ubiegać się o zwrot równowartości kwoty VAT  wynikającej do zapłaty jeśli nie otrzyma komunikatu IE599 z systemu NCTS. Gdy załadujecie na auto towar o wartości 200 tysięcy EUR, łatwo policzyć ile wynosi podatek VAT od takiej kwoty. W przypadku próby dochodzenia takiej kwoty od zleceniobiorcy, sprawa najprawdopodobniej trafi do Sądu.

Nowe przepisy dotyczące palet transportowanych do Anglii

Od 01.04.2021 zmienią się przepisy dotyczące palet na jakich towar będzie eksportowany do Zjednoczonego Królestwa. Nadawca towaru z terenu Unii Europejskiej bezwzględnie musi ułożyć towar na paletach z certyfikowanego drewna – fumigowanego spełniającego normę ISPM-15. Palety te są odporne na działanie grzybów oraz innych drobnoustrojów dzięki obróbce fitosanitarnej. Posiadają one wypalony po boku tzw. kłos z oznaczeniem IPPC oraz informacje dotyczące sposobu zabezpieczenia drewna. Natomiast palet wykonanych z drewna przetworzonego, np. ze sklejki lub płyty wiórowej, nie musicie poddawać tej procedurze. Wszystkie auta które wjadą na teren Wielkiej Brytanii po tej dacie mogą mieć kontrolę. Jeśli choć jedna paleta nie spełni nowych wymagań, to cały towar zostanie cofnięty na teren Unii Europejskiej.

Taniej i łatwiej już było – to z pewnością można powiedzieć na temat pracy transportu drogowego do Anglii. Niemniej obecne formalności nie osiągają poziomu zawiłości fizyki kwantowej. Wystarczy odpowiednio wyposażyć się w praktyczną, transportową wiedzę – a na tym polu zawsze możecie na mnie liczyć.